Seksuelle kjensler og behov endrar seg gjennom heile livet. Svangerskapet, fødsel, barseltida og småbarnsfasen er ein periode der ein kan møte på ulike utfordringar. Ein fødsel påverkar seksualiteten og samlivet på fleire måtar. Rollene endrar seg, ikkje berre til kvarandre som par, men òg til familie, vener og kjente.
Kvile og avlastning
I tida etter fødsel vil kvinna ha behov for kvile og avlastning. Amming, bløding, hormon og ein ny livsførsel gjer at kvinna vert fort sliten og tom for energi. Partnar er ein viktig person som støttar og medverkar til avlastning, og det kan vere lurt å avgrense besøk frå andre og ikkje planlegge for mykje aktivitetar i denne perioden.
Fysiske og psykososiale endringar
Kvinna og partnar kan oppleve både fysiske og psykososiale endringar etter å ha blitt foreldre. Seksuell lyst kan opptre ulikt etter fødsel både hos kvinner og menn. Årsakane til manglende lyst kan vere mange, som til dømes:
- Ubehag etter rifter og klipp
- Bløding fra skjeden
- tørrheit i skjeden pga. hormonendringar som følgje av amming
- Laus, overflødig hud på magen
- Urinlekkasje
- Smerter ved samleie/orgasme
- Trøttleik
- Redd for å vekke barnet
- Endra døgnrytme med meir
Det er store individuelle skilnader for når ein er fysisk og psykisk klar til å starte opp igjen seksuallivet etter en barnefødsel. Det finns ingen fasit på dette, men det er tilrådd å bruke kondom dei seks første vekene etter fødsel for å unngå å få infeksjon i underlivet. Ein skal ikkje gjennomføre samleie viss dette ikkje kjennes rett ut og vert vanskeleg; dette kan påverke seksualiteten negativt på sikt. Seksualitet rommar mykje meir enn berre samleie. Mange ønskjer nærleik og intimitet uten nødvendigvis penis i skjeden. Dette er noko ein må snakke med partnaren sin om og eventuelt utforske.
Prevensjon
Hvis du ønskjer å unngå å bli gravid er det viktig at dykk nyttar prevensjon. Kondom er kanskje den enklaste metoden dei første vekene, men det fins fleire ulike typer prevensjon. Ta kontakt med jordmor, helsesjukepleiar eller fastlege for å få ein samtale om dei ulike typane som kan vere aktuell for deg/dykk.
Sexologisk rådgivning
Kvinna og partnar kan oppleve å få dekka mykje av omsorg og nærleik gjennom bornet. Dette kan igjen redusere nærleiken og omsorga kjæresteparet har delt tidlegare. Det er viktig å tenke på at ein ikkje berre vert foreldre, men at ein også skal fortsetje som kjærestar og partnarar.
Den nye livsførselen med eit lite born kan by på mange ulike endringar. Det er viktig å førebu denne tida med å snakke med kvarandre om kva forventningar og tankar dykk har til dykk sjølve og kvarandre. Det er viktig med openheit for å kunne hjelpe kvarandre i ei tid der det kanskje er fleire spørsmål enn svar?
Ta kontakt med helsestasjonen, fastlege eller andre hjelparar om det er behov for dette.